Zomerlezen in de herfst
19 oktober 2024
Deze keer een blog over drie boeken die vlak vóór of tijdens de zomervakantie verschenen. Horen die wel thuis op deze webpagina die vol staat met boekentips voor docenten Nederlands, boeken die jullie leerlingen misschien wél al kennen!? Want ondanks alle verzuchtingen over ontlezing wordt er heus wel gelezen door jullie leerlingen. Dat zijn juist boeken die buiten het blikveld van veel docenten vallen. Daarom deel ik hier toch nog drie van die ‘zomerboeken’. Nieuwe titels die lekker vlot weg lezen, waarvan je er eigenlijk minstens één in je achterzak moet hebben. Jouw voordeel: ook voor veel jongeren zullen dit relatief nieuwe titels zijn. Én… de liefhebbers van Young Adult literatuur lezen hun zomerboeken ook wel in de herfst. Zoals bv. de vele lezers van (alles van) Alice Oseman.
Radiostilte – Alice Oseman
Voor veel docenten is Oseman wellicht een onbekende naam, maar noem ‘Heartstopper’ en dan gaat er heus wel een lampje branden. Ja, die serie graphic novels over Charlie en Nick, die kennen jullie vast wel. Haar boek ‘Radiostilte’ is niet wéér een graphic novel, maar een van de romans die Oseman al eerder schreef (2016) maar nu dan toch is vertaald. Dat geeft meteen ook het succes weer van haar werk én de kracht van haar naam.
Voor veel jongeren is de verhaallijn van ‘Radiostilte’ heel herkenbaar. De ambitieuze Frances werkt keihard op school om toegelaten te kunnen worden op Cambridge. En dat lukt heel goed, want ze is een echte uitblinker in vrijwel alle vakken. Maar het beeld van de ‘high-achiever’ is vooral de buitenkant van dit meisje. Eigenlijk is ze een fantastisch creatief tekenaar. Het liefst zou ze fan-art maken voor haar favoriete podcastshow, een feuilleton over een student/detective in een dystopische sciencefiction wereld. Bij toeval krijgt ze de kans om precies dat te gaan doen wanneer ze de podcastmaker leert kennen, haar overbuurjongen Aled. Er bloeit een hechte vriendschap op tussen deze twee, die natuurlijk ergens spaak loopt, waarop veel verwikkelingen volgen…
De verhaallijn en de karakters passen naadloos in de vele populaire Young Adult boeken van dit moment. Zo is er veel ruimte voor diversiteit, seksueel en anderszins, de vriendschap en wat daar door puberale onhandigheid in fout kan lopen noemde ik al. Verder herkennen we veel kunstuitingen en voelen we ook de beklemming van de online-wereld. Kortom, dit is een verhaal over het moderne tienerleven anno nu. Soepel geschreven in eigentijdse taal vanuit het ik-perspectief van Frances. Met meer dan 300 pagina’s aan jongerenthema’s is het een behoorlijke pil, maar dat vinden de liefhebbers van dit genre echt geen probleem.
Frambozenzomer – Lucas Versteeg
In het debuut van Lucas Versteeg vinden we twee jongens die je, net als Charlie en Nick uit ‘Heartstopper’, onmiddellijk in je hart sluit. Fender heeft net eindexamen gedaan en gaat na de zomer Frans studeren. Hij is knap, sportief, zelfverzekerd en inmiddels uit de kast. Thomas staat moet volgend jaar nog examen doen, maar weet wel al zeker dat hij daarna naar de kunstacademie gaat. Hij is nét zover dat hij zeker weet dat hij op jongens valt maar durft daar nog niet over te praten met bv. zijn ouders. Helaas brengen zijn ouders Thomas’ overgewicht wel steeds ter sprake.
De jongens leren elkaar kennen wanneer Thomas (tegen zijn wil) door zijn ouders naar een ‘Fit & Fun’ zomerkamp voor jongeren met overgewicht wordt gestuurd. Het kamp wordt georganiseerd door de moeder van Fender en hij helpt haar met allerlei klusjes. We leren de jongens goed kennen doordat ze beiden om en om een hoofdstuk vullen met hun gedachten en dialogen vanuit hun eigen perspectief. In ‘Frambozenzomer’ krijgen thema’s als bodypositivity, zelfacceptatie, en uit de kast komen de nuances die ze verdienen en dat gebeurt op een niet nadrukkelijke manier. Het centrale duo wordt omringd door bijfiguren die reliëf geven aan de gedachten van Thomas en Fender. De auteur laat zich gelukkig niet verleiden om ook polariserende uitingen een plek te geven omdat dat nou eenmaal zo hoort, niet dus!
In taal en stijl wordt dit debuut gekenmerkt door een heerlijke eenvoud. Begrijp me goed, het is zeker niet ‘simpel’, maar het leest heel makkelijk en dat heeft alles te maken met de sympathieke personages Thomas en Fender. Elk woord, elke letter is van een levensechte jongere met de onzekerheid en vooral ook de onhandigheid (!) die bij de beschreven leeftijd hoort. Qua representatie scoort m.i. dit debuut dan ook hoog. Thomas en Fender zijn écht! Door die toegankelijkheid is dit boek geschikt voor heel veel jongeren. Al vanaf 12 of 13 jaar, maar zeker ook voor 17 of 18 jarigen. En door de manier waarop de thema’s behandeld worden ook niet alleen voor jongeren die vooral queer boeken lezen. Kortom, een fijn en warm boek voor het hele middelbaar onderwijs.
Vanavond bij de rivier – Elin Meijnen
‘Vanavond bij de rivier’ is net zo’n fijn lezend boek als bovenstaande boeken, maar dan over een heel gewone jongen, de 16 jarige Jay, en het mooie Franse meisje Lilou waarop hij smoorverliefd wordt. Ook in dit boek is het zomervakantie. Jay gaat met z’n ouders eindelijk weer naar hun vaste camping in Frankrijk. Afgelopen jaar hebben ze overgeslagen omdat Jay’s vader teveel last had van long-covid. Hij kon daardoor ook niet werken en het gezin heeft het dus niet al te breed. De zorgen over de gezondheid van zijn vader én de financiële problemen drukken zwaar op de jongen die -zo jong als hij is- een deel van de zorgtaken thuis op zich neemt. Eigenlijk moet hij te vroeg volwassen worden en neemt hij teveel verantwoordelijkheid op zich. Gelukkig heeft Jay een geweldig lieve oma bij wie hij terecht kan als hij het even niet ziet zitten.
Meteen bij de aankomst op de vakantiebestemming lijkt het erop dat alles bij het oude is gebleven. De vriendenclub van jongens en meiden die daar al jaren komen is nog intact. Een vrolijke onbezonnen vakantietijd kan weer beginnen op de plek waar ze zich allemaal thuis voelen. Bij aankomst al maakt Jay kennis met Lilou die op de camping is komen werken. Ze hebben meteen een klik en na verloop van tijd meer dan dat. Maar ondanks Lilou kan Jay niet echt genieten van deze vakantie.
De auteur gebruikt het ik-perspectief van Jay om de tegengestelde emoties van de verliefde puber en de bezorgde zoon in één heel gewone jongen te verenigen. Zij gaat ook wat zwaardere thema’s niet uit de weg. Jay’s zorgen over de gezondheid van zijn vader, verborgen armoede, de onzekerheid die hoort bij groter groeien… Het komt allemaal aan bod, naast die mooie naïeve eerste liefde. Ook dit boek zal veel scholieren in de hele breedte van het VO aanspreken.
‘Radiostilte’ werd vertaald door Niels van Eekelen
Met dank aan Uitgeverij Van Goor en Uitgeverij Leopold voor de leesexemplaren
‘Radiostilte’ snel bestellen? Dat kan via deze link bij Libris.nl
‘Frambozenzomer’ snel bestellen? Dat kan via deze link bij Libris.nl
‘Vanavond bij de rivier’ snel bestellen? Dat kan via deze link bij Libris.nl
