Dwarsloper – Mijke Pelgrim
21 juli 2021
Humor is een sterk wapen in jeugd- en jongerenboeken. Mijke Pelgrim gebruikte dat gegeven al eerder in de twee boeken die ze over de verse brugklasser Dex en zijn vrienden schreef. Nu zet ze het effectief in om het thema én het plot van ‘Dwarsloper’ te laten landen bij jongeren. Eigenlijk bij haar eigen leerlingen want deze doorgewinterde docent kent haar personages als geen ander. De onverschilligheid en recalcitrantie van de Nederlandse jongens en meiden van zo’n jaar of 16/17 hoeft ze niet verzinnen; die zitten bij haar in de klas. Ook de snedige opmerkingen en het af en toe wat grove taalgebruik vliegen tijdens haar werk zó haar laptop in. De jongeren in ‘Dwarsloper’ zijn honderd procent levensecht, en dat próef je. Qua identificatie zit het dus wel goed in dit boek!
Activisme, of niet?
Hoofdpersoon Tessel heeft er helemaal geen zin meer in. Niet in school, niet in … anything. Haar lieve briljante zus kan ze in prestaties, noch in aaibaarheid toch niet evenaren, dus dan maar de kont tegen de krib. Hoewel ze nog nooit enige affiniteit met activisme heeft gehad schrijft ze zich, illegaal, met een gefingeerde naam in voor een jongeren-klimaatmars van Utrecht naar Brussel. Ze spijbelt een hele week van school zonder haar ouders deelgenoot te maken van haar actie. Zo probeert ze aan de schoolsleur en haar ouderlijk toezicht te ontsnappen. En wellicht ook aan haar eigen lamlendigheid. Onderweg ontmoet ze jongeren van heel divers pluimage. Ondanks zichzelf moet ze daarmee dealen want anders kan ze wel metéén naar huis. Ook het lopen (25 km/dag) gaat haar na wat aanvankelijke hobbels steeds beter af. Ze loopt echter ook tegen haar eigen oneerlijkheid aan. Is ze zichzelf nog wel met die gefingeerde naam en haar verzonnen verhaal over het redden van zeeschildpadjes in Australië? Hoe lang kun je blijven liegen tegen al die enthousiaste jongeren die steeds weer met nieuwe energie zich laten horen voor ‘het klimaat’, iets waar Tessel zich werkelijk nog nóóit druk over heeft gemaakt? Kan zij wel een echte vriendin zijn voor deze jongens en meisjes? Maar met elke stap komt Tessel dichterbij zichzelf. Eind goed, al goed.
Kilometers
‘Dwarsloper’ is niet pretentieus. Het is geen hoogstaande literatuur, evenmin is het de pulp waar Yra van Dijk en Marie-José Klaver het over hebben in hun opiniestuk in VK op 7 juni jl. Maar het is wel een bijzonder lekker leesboek. Behalve voor jongeren die gewoon graag een fijn boek lezen is het óók een aanrader voor lezers die leeskilometers nodig hebben. Het klimaatactivisme is een eigentijds onderwerp. De stem van Greta Thunberg klinkt door op veel pagina’s. Dat maakt het echt een boek voor jongeren, vooral ook omdat Pelgrim eigenlijk alléén maar jongeren ten tonele voert. En nogmaals, die humor he! Met deze elementen schrijft Mijke Pelgrim een fijn verhaal waarin het uiteindelijk vooral gaat om betrokkenheid en om je gewaardeerd te voelen om wie je in essentie bent. En daarvoor hoef je niet naar Brussel te lopen. Dat vindt je uiteindelijk alleen in jezelf.
Met dank aan Uitgeverij van Goor voor het leesexemplaar.
‘Dwarsloper’ snel bestellen? Dat kan bij Libris.nl via deze bestellink
