Blog

Gisteren stond ik in de Amsterdam Arena. Voor het eerst in mijn leven was ik in een voetbalstadion, en wát voor een. Ik was daar om een lezing te geven tijdens Lezen Centraal 2014 met als thema  “Jongens scoren met lezen!”, vandaar natuurlijk de locatie én mijn aanwezigheid…

In de ochtend werd het Vaders Voor Lezen elftal gepresenteerd, een uitstekende marketingtruc van De Leescoalitie. Daarbij werd benadrukt dat vaders hun jongens toch vooral lekkere, stoere boeken moeten voorlezen die ze liefst samen in de bibliotheek of boekhandel uitzoeken. Die vrije keuze kwam de rest van de dag nog een paar keer terug en daarbij ook de vraag of wat wij ‘vrij lezen’ vinden ook wel echt ‘vrij’ te noemen is.  Zo ook bij de lezing van Peter Zantingh. De jonge auteur van “Een uur en achttien minuten” vertelde  hoe hij als kind in een geletterd gezin, zich van een redelijk normaal lezend kind, via een jeugd met veel voetbal en feest, uiteindelijk ontwikkelde tot een regelmatige lezer, en nu dus zelfs auteur.

Peter vertelde over een schoolbezoek ergens in Noord Holland, waarbij alle leerlingen van de betreffende klas zijn boek hadden gelezen. Heel fijn voor de auteur, 25 of 30 leerlingen, allemaal met jouw boek in de hand. En ook voor de leerlingen zeer zinvol, want het podium van het boek is precies zo’n dorp in Noord Holland met niet veel meer dan een voetbalclub, een snackbar en de jaarlijkse kermis. Dubbel zinvol zelfs, want de thema’s van het boek, rouwverwerking en verlies, liggen daar in Noord Holland voor het oprapen bij het ongekend hoge suïcidepercentage onder jongeren.

Los van de vraag hoe gemotiveerd de leerlingen wel of niet aan het boek begonnen kwam de vraag uit de publiek hoe ‘vrij’ de leerlingen waren geweest in hun keuze van dit boek. Dit werd fijn geïllustreerd door Peter zelf die even inzoomde op een van de leerlingen die het boek op z’n kop vasthield tijdens een groepsfoto! “Dit had ik zelf kunnen zijn, 12 jaar geleden, de leukste van de klas…”.  Hoe zinvol deze leesactiviteit ook is, een echte vrije keuze kon je dit niet noemen was de conclusie van het publiek.

Op het Vathorst College in Amersfoort pakken we dit als volgt aan: alle 4^e klassen lezen een boek rondom hetzelfde thema. Het thema van dit voorjaar is ‘rouwverwerking, verlies, afscheid’. De docenten kiezen allereerst vier tot zes boeken die ze presenteren aan hun eigen klas. Het gaat daarbij om de volgende titels:

Peter Zantingh, Een uur en achttien minuten
Jan van Mersbergen, De macht over het stuur,
Deniz Kuypers, Dagen zonder Dulci,
Maurits de Bruijn, Broer,
Sidney Vollmer, Alles ruikt naar chocola,
Steef van Gorkum, De twee jaar nadat.

Daarnaast kregen de leerlingen een lijst met meer dan 20 aanvullende, actuele, titels. Titels die niet in de canon staan, die niet zijn ingedeeld door www.lezenvoordelijst.nl , maar titels van actieve,  meest jonge,  tot de verbeelding sprekende auteurs.  En ook hier kun je de vraag stellen of dit wel een ‘vrije’ keuze oplevert, een kleine 30 boeken over hetzelfde thema. Misschien willen de leerlingen helemaal niet lezen over rouw… hoe actueel de boeken of hoe aansprekend de auteurs ook zijn? Wat het wél oplevert gaan we vastleggen. Volgende week vinden er groepsgesprekjes plaats en een dag later wordt een aantal leerlingen geïnterviewd door twee redacteuren van De Leesfabriek. Kijken wat dat oplevert? Binnenkort in dit theater!